Andrew Cronshaw & SANS – Cultuurcentrum Evergem 13-12-2013

 

SONY DSC
  

Andrew Cronshaw & SANS

Live in Cultuurcentrum Evergem (België), 13 december 2013

Als de hemel op aarde zou zijn, dan is de muziek van Andrew Cronshaw en SANS daarvan afkomstig. Wat een schitterend concert, die voorstelling in het kleine, maar fraaie Cultuurcentrum in Evergem (België). Het maakte deel uit van een korte toer met zes concerten in Vlaanderen, die ook allen opgenomen worden voor een komend jaar te verschijnen live-cd. Waar bleven de Nederlandse theaters? Staat cultuur voorop of een sluitende begroting? Waarom durven ze bij onze zuiderburen wél kiezen voor kwaliteit en nemen kwantiteit voor lief? Toch genoten de pakweg honderd (welke zaal in Nederland vult zich nog zo bij a-commerciële rootsmuziek?) vanaf de eerste tel tot aan het einde. Want zoals Cronshaw het later uitlegde: ‘men moet eerst komen luisteren om overtuigd te zijn van de schoonheid van SANS’. De schare liefhebbers van Cronshaw is -helaas- niet al te groot, maar wie eenmaal valt voor zijn prachtige creaties is liefhebber voor het leven (en daarna!). De voorstelling begon met een introductie van Cronshaw op de herdersfluit, laag voor laag opbouwend aangevuld door de basklarinet van Ian Blake, de duduk van Tigran Aleksanyan, de zither met Cronshaw en tenslotte de vocalen van Sanna Kurki-Suonio.

SONY DSCSONY DSCAlle melancholie verzamelde zich in die ene, ruim vijftien minuten doorlopende openingstrack. Wat een geweldige opbouw, spel met dynamiek, met klanken en emoties. Je wordt gelijk in de muziek getrokken om pas 70 minuten later te ontwaken. Alle muzikanten krijgen de ruimte om te excelleren. Met name het subtiele samenspel, de sublieme interacties tussen de twee blaasinstrumenten, Aleksanyan op duduk en Blake op sopraansaxofoon en basklarinet, is een lust voor het oor. Serieuze muziek, haast meditatief en toch meeslepend en krachtig, gaat gepaard aan zeer luchtige, vooral ontspannen aankondigingen. Zoals Sanna met enige ironie na een van de liederen vertelde: ‘Dit was een vrolijk lied. Ons enige…’ Haar uitleg in het Engels met een sterk Fins gekleurd accent stoort geenszins. Het getuigt van echtheid, net als de soms wat onbeholpen uitleg over de diverse onbekende instrumenten. Ze komen als heel spontaan -want niet gerepeteerd!- en humoristisch over. Zoals wanneer Cronshaw de fujara -gepresenteerd als een ‘maxi whistle’- uitlegt en toont hoe deze bespeeld wordt met slechts drie vingergaten. ‘Als ik die gaten kan vinden’, roept hij impulsief als hij de vingers niet goed weet te plaatsen. Kurki-Suonio is groots in haar stemgebruik. Soms fluisterend, dan weer uithalend of met keelzang. En wizard Cronshaw tovert voortdurend dromerige klanken uit de zither, de kantele of een zelfontwerpen instrument, een kruising tussen de kantele en de morovani uit Madagaskar (zie bovenste foto). De heldere trebleklanken uit de kantele en de zither vormen het fundament van de meeste composities. Met behulp van de diepe bassen van de zither, electronisch met veel nagalm SONY DSCbewerkt, ontstaat een constant, pulserend ritme en beat. Maar het is vooral het geniale samenspel van de vier muzikanten uit de diverse windstreken dat SANS als heel bijzonder kenmerkt. Neem nu een bewerking van het bekende Britse lied Searching for lambs. Je herkent de melodie, maar zodra Aleksanyan improviseert op zijn duduk, zou je zweren dat het een melancholiek Armeense traditional is. En als Kurki-Suonio haar stem er in gooit, ontwaar je flarden van een oude rune song. Het is geen optelsom der delen, maar een gesmede eenheid, die verschillende speelstijlen, culturen en muziekgenres verenigt en omsmelt tot de SANS sound. Wereldmuziek van zo dichtbij, in de breedste én de echte zin van het woord … dat is hemelse muziek op aarde.

 

 

 

Scroll naar boven