Rain Forest World Music Festival

Kuching (Maleisië) 28 t/m 30 juni 2013
door Bas Springer

Volgens het toonaangevende Engelse wereldmuziektijdschrift Songlines behoort het Rainforest World Music Festival ( RWMF) in Maleisië tot de beste 25 wereldmuziek festivals op onze planeet. Alleen al de unieke locatie maakt het bijwonen van dit festival tot een onvergetelijke ervaring: midden in de deels nog ongeschonden tropische regenwouden van Sarawak, die een unieke flora en fauna herbergen. En dan heb ik nog niet eens over het heerlijke klimaat, het werkelijk fantastische Maleisische eten, dat overal verkrijgbaar is voor zeer schappelijke prijzen en de uitermate vriendelijke Maleisische bevolking.

Palsandae Korean Performing Arts (Korea) 2

Ter oriëntatie: Het Rainforest World Music Festival is een jaarlijks, drie dagen durend festival dat gehouden wordt in het Sarawak Cultural Village, niet ver van de stad Kuching op Sarawak. Sarawak is een staat in het noordwestelijke deel van het eiland Borneo en hoort samen met de staat Sabah, dat er oostelijk van ligt, tot Oost-Maleisië. Het grenst in het zuiden aan Kalimantan dat toe behoort aan Indonesië. Dit jaar werd de 16e editie bezocht door 20.000 mensen uit alle delen van de wereld. De atmosfeer tijdens het festival was bijzonder relaxed, een beetje zoals in de hoogtijdagen van de hippies eind jaren 60. Meer dan voorgaande edities was er aandacht voor lokaal talent uit Sarawak. Dit bleek onder andere bij de workshops, die in de middaguren plaatsvonden in de zogenaamde longhouses, de traditionele houten paalwoningen, die je overal op Sarawak ziet. Een longhouse is het centrum van het gemeenschapsleven in Sarawak en biedt soms onderdak aan meer dan 100 verschillende gezinnen. Interessant was de workshop van Rhythm in Bronze, een hoofdzakelijk uit vrouwen bestaande gamelangroep uit Maleisië, die demonstreerde hoe dit prachtige instrument bespeeld wordt.

RWMF Andy BorrmanEen andere boeiende workshop was die van Arthur Borman en zijn groep Madeeh, die uitleg gaf over de traditionele muziek van de Bidayuh, één van de vier belangrijkste inheemse groepen van Sarawak. Borman en drie andere familieleden presenteerden muziek voor ceremonies en om op te dansen. Ze bespeelden drie bamboo zithers , begeleid door een drum. Deze bamboo zither, ‘pratuoking’ genaamd, ziet er op het eerste gezicht bijna net zo uit als de valiha, het nationale instrument van Madagaskar. Madeeh liet elegante en repeterende muziek horen, die vroeg of laat een hypnotische uitwerking had op de toehoorders.
Gedurende drie avonden konden de bezoekers, veelal jonge toeristen uit Azië en Australië, genieten van muziek uit alle delen van de wereld. Hoewel er in het gevarieerde programma niet altijd een duidelijke lijn viel te ontdekken, waren er talloze hoogtepunten.

Juk Wan Emang (Sarawak) 1Het openingsconcert werd gegeven door een groep lokale muzikanten, waaronder de 71-jarige Juk Wan Emang, die een traditionele neusfluit bespeelt. Er zijn nog maar twee neusfluitspelers op Sarawak. Oorspronkelijk werd de neusfluit alleen door vrouwen bespeeld, ter verwelkoming van de mannen die terugkeerden van het koppensnellen. Meer traditionele muziek kwam van Arthur Borman en zijn groep Madeeh en Rhythm in Bronze, die ook al tijdens de workshops te zien waren.
Het nationale instrument van Maleisië, de sape, kwam uiteraard ook aan bod. Deze traditionele luit wordt bespeeld door de ‘Orang Ulu’, mensen die langs de rivieren van Centraal- Sarawak wonen. De sape wordt vervaardigd van een boom en is soms meer dan een meter lang. Oorspronkelijk kende de sape slechts twee snaren en drie fretten. Het instrument werd bij rituelen bespeeld om in trance te raken. In de loop van de vorige eeuw klonk de sape ook steeds vaker ter ondersteuning van dansen en entertainment. Vandaag de dag worden drie, vier of vijfsnarige instrumenten gebruikt, met een bereik van meer dan drie octaven.

Lan E' Tuyang (Sarawak) 1Fascinerend was het optreden van Lan E Tuyang, een groep sape spelers onder leiding van een meester op dit fraaie instrument, Mathew Ngau Jau.
Bijzonder enerverend was het concert van de Franse groep Chet Nuneta, die een opwindende mix voorschotelde van Spaanse en Franse folk, reggae en Arabische muziek. Met drie fantastische zangeressen, die in maar liefst 15 talen zingen, doet deze in 2000 opgerichte groep denken aan Zap Mama, zij het dat het repertoire van Chet Nuneta veel internationaler is.
De Colombiaanse band met de lange naam Ray Vallenato Beto Jamaïca serveerde een swingende mix van dansstijlen uit hun land, zoals cumbia en vallenato. Op hun muziek werd massaal gedanst . Eén van de charmes van het RWMF is dat de festivalgangers open staan voor de meest uiteenlopende genres.

Nunukul Yuggera (Australia) 2Bijzonder spectaculair was het optreden van de Aboriginal groep Nunukul Yuggera, die niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk vuur op het podium bracht.
Kila, al dertig jaar actief, wordt algemeen beschouwd als één van de beste en meest innovatieve folk- en wereldmuziekgroepen van Ierland. Onder leiding van Rónán Ó Snodaigh gaf de groep een gedreven optreden, dat bijzonder goed aansloeg.
Eén van de hoogtepunten van het RWMF was het concert van de groep Rafly Wa Saja, afkomstig van de Indonesische provincie Aceh ( voorheen Atjeh). Dit kwartet werd in 2010 opgericht en speelt een originele mix van traditionele muziek uit Aceh, jazz, funk en flamenco. Middelpunt van deze groep is zanger Rafly, die gezegend is met een prachtige hoge, bijna vrouwelijke stem.

Shangyin_Chinese_Chamber_30De kamermuziek van de Shangyin Chinese Chamber Ensemble, een groep jonge Maleisische muzikanten van Chinese komaf, klonk nogal braaf , maar de keuze voor zo’n groep op dit festival mag gerust gedurfd genoemd worden.
Op de opzwepende muziek van Dizu Plaatjies uit Zuid-Afrika ging iedereen helemaal los. Zanger Dizu Plaatjies is de voormalige leider en oprichter van de legendarische Zuid-Afrikaanse groep Amampondo. Met zijn nieuwe groep Ibuyambo brengt hij muziek uit zuidelijk Afrika op zelfgemaakte instrumenten zoals marimba, mbira (duimpiano) en percussie. Zijn show stak bijzonder goed en professioneel in elkaar en werd dan ook met uitbundig dansen begroet.

Spectaculair was de show van de Zuid-Koreaanse groep Palsandae, die indruk maakte met een mengeling van traditionele Koreaanse muziek, acrobatiek, dans en gebeden . Voordat alle muzikanten van het festival het podium betraden voor de grote finale, bracht de Deense feest-folkband Habedukuk de festivalgangers tot een kookpunt met een aanstekelijke mix van Deense folk, salsa, jazz, reggae en ska.

Het Rainforest World Music Festival is een uniek festival in een prachtige omgeving. Gezien de lange reis naar Maleisië kan een bezoek aan het festival het beste gecombineerd worden met een verblijf op Sarawak, dat natuurliefhebbers bijzonder veel te bieden heeft. De data voor 2014 zijn al bekend : 20 t/m 22 juni.

Scroll naar boven