Even uw aandacht graag voor de toch wel uitzonderlijke concerttournee van Aeham Ahmad. Deze in 1988 geboren Palestijns-Syrische pianist groeide op in het vluchtelingenkamp van Yarmouk en studeerde vervolgens muziekpedagogie in Homs en werkte er als muziekleraar. In 2015 werd hij wereldberoemd toen hij via YouTube de wereld deed verstommen met zijn piano-uitvoeringen, op straat, in de puinhopen van Yarmouk (het Palestijnse stadsdeel van Damascus). Beelden die de immense verwoestingen in Syrië symboliseren. En de onverwoestbare levenskracht van mensen.
Ahmad zegt hier onder meer het volgende over : “We hadden niets meer, geen medicatie, geen water noch voedsel. Alles was vernietigd, met uitzondering an onze wil om te leven en mijn piano. Iedere keer dat ik mijn piano op een trolley de vernielde straten opsleurde, dacht ik dat ik de eerste vijf dagen zou overleven. Maar wanneer ik Palestijnse en Syrische volksmelodieën begon te spelen, begon een licht te schijnen in de ogen van de getraumatiseerde buurtkinderen.”
Pas nadat IS-strijders zijn piano hadden vernietigd, achtte Ahmad de tijd rijp om te vluchten, over land en zee, zijn vrouw en familie achterlatend. Opluchting voor hem wanneer hij uiteindelijk in Duitsland arriveert wordt meteen getemperd door een peilloos verdriet… Hij mist zijn familie en vrienden, alles wat hem vertrouwd bleek. Ook dan blijkt muziek redding en troost te brengen en bewijst die zijn universele waarde.
In Duitsland ontving hij de eerste Beethovenprijs voor mensenrechten, vrede en integratie. Tegenwoordig woont hij met zijn, ondertussen herenigd, gezin in Wiesbaden en toert hij doorheen heel Europa. Ondertussen werd zijn autobiografisch verhaal hertaald in het Nederlands onder de titel De pianist van Yarmouk (Atlas contact, ISBN 978 90 450 3425 6, 2017, 311 pp.). Na zijn vlucht nam hij een eerste cd op Music for hope, waarin hij zijn ervaringen muzikaal verwerkt. Het werd een indrukwekkend en ontroerend muzikaal statement voor vrede en wederzijds multicultureel begrip, te bestellen via .
Ondertussen ging hij de samenwerking aan met het trio rond de Duitse pianist Edgar Knecht, zeker niet onopgemerkt bijgestaan door Rolf Denecke (contrabas) en Tobias Schulte (drums). Met hen bracht hij Keys to friendship uit, waarin twee werelden, twee vleugelpianisten elkaar de hand reiken om elkaar wederzijds te inspireren binnen een gepolariseerde wereld. Het hoeft geen betoog dat dit een heel innemende set oplevert van bewerkingen van volksliederen en gedichten uit het Midden Oosten en de West-Europese (lees Duitse) wereld. Knecht flirt al jaren met jazz die tentakels wentelt rond zijn eigen roots, gedragen door een schat aan volksliederen, die dreigden definitief in de vergetelheid te geraken door de zwarte hoofdstukken die Duitsland schreef in de vorige eeuw.
Eén van de sleutelnummers is zonder tegenspraak het epische Gedankenfreiheit (‘Vrijheid van denken’), gebaseerd op het volkslied Die Gedanken sind frei, een nummer dat Knecht oorspronkelijk componeerde in connectie met de award van de prestigieuze Kasseler Bürgerpreises aan de latere partijloze (!) Bondspresident Joachim Gauck (2011-2017). Voor dit project kreeg het een aangepast arrangement, terwijl Ahmad ook dit nummer zingt in zijn moedertaal (op een afsluitend parlando in het Duits na) en tussenin behoorlijk aan het scatten slaat, dwars doorheen de heel fijngevoelige klanken van het hele instrumentarium door. Eerst brengt Aeham echter zijn Green peppermint (Tell me about Syria), een kreet van een land dat zijn volk hoopt te zien terugkeren, een lied waarin verdriet en hoop versmelten, en heerlijk mee ingezet wordt door een begeleidingsmelodie op de bas.
Het hoeft geen betoog dat Knecht’s To those in the waves één van de meest beklemmende nummers vormt, waarbij Aeham boven louterende pianorifs en interventies op cello door gast Wolfram Geiss uit, zijn wanhoop uitschreeuwt. Opmerkelijk is de oriëntaalse aanstrijk van de bas in het ook door Knecht geschreven Fog en nachel, waarin dartel freewheelen op de piano’s voor verademing zorgt. Van vibrerende, bij momenten potige orïentaalse jazz gesproken!? Veel dromeriger en weemoediger gaat het er vervolgens aan toe in zijn Tiefe Wasser. De prins zinkt weg in het diepe meer, triest, depressief en eenzaam, waarbij de percussie uitblinkt in verfijnde subtiliteit. Voor Yarmouk misses you koos Aehem voor een eerder ironische, of zelfs wat cynische inkleuring van de melodie, uitnodigend om vrolijk te gaan huppelen, weliswaar op een tekst die evenwel niet zo eenduidig blij gezind bekt.
In Song with no name benutte Knecht delen van een gedicht en anti-oorlogspamflet van Mahmoud Darwish, die ons aanmaant niet te vergeten dat mensen uiteindelijk van vrede houden. IJzingwekkend weerklinkt de tragiek van het oorlogsgebeuren door in Aeham’s Abu the waterman, waarin hij beschrijft hoe het leven verandert wanneer plots het water afgesloten blijkt, de elektriciteit… En mensen zich gaan afvragen wanneer ook de lucht voor hen zal afgesloten zal worden. Dit noopt tot een antithese die het kind in ons terugvoert naar veiligheid, geborgenheid en warmte. Niet toevallig zet Knecht hier dan ook afsluitend een wiegelied Nami tegenover. Net als voor de eerdere nummers waar hij zijn schouders tegenaan zet, laat Knecht zich hierbij inspireren door de traditie van dit genre.
Los van het krachtige verhaal dat onderliggend is aan dit magistrale project bereikt de muzikale vormgeving van deze realisatie ongekende hoogten. Dit album mag eigenlijk in geen enkele platenkast van de liefhebber van wereldmuziek (die het verschil maakt) ontbreken. Het wordt dus uitkijken naar de concertreeks die al heel snel op gang komt. De aanwezigen zullen geen ongelijk hebben.
Heel weldra concerten in België :
do 12/12/2019 CC Strombeek
vr 13/12/2019 CC Het Perron/Ieper
za 14/12/2019 CC Lokeren
wo 18/12/2019 30cc/Leuven
do 19/12/2019 CC Zwaneberg/Heist-op-den-Berg
vr 20/12/2019 CC Leopoldsburg
za 21/12/2019 CC Westrand/Dilbeek
zo 22/12/2019 CC Casino/Blankenberge
www.edgarknecht.de
www.aeham-ahmad.com
