 |
Assu
(Nordic Notes NN126)
We kennen de Joik als een traditioneel gezang van de Sami. Maar dat traditioneel niet alleen overgeleverde tekst en muziek gebracht in een bepaalde, beperkende context inhoudt, wordt duidelijk op de cd van het trio Assu.
Zangeres Ulla Pirttijärvi brengt joiks uit haar geboortestreek en huidige woonomgeving: sommige inderdaad overgeleverd, anderen zelf of door anderen gecomponeerd. Met actuele thema’s die verder gaan dan alledaagse dingen. Zoals Pirttijärvi verklaart, is een joik een bezwerend iets, sjamanistisch, waarbij behalve woorden – of zelfs zonder – het gevoel beleefd dient te worden. En hoe we vandaag de dag tegen zaken aankijken is anders dan pakweg een eeuw geleden.
Daarom is de omlijsting van die joik hedendaags. Wel met gekende percussie of een harmonium, maar vooral gitaar. Elektrisch en akoestisch, puur maar vaker effectief vervormd. Van esoterische klanken tot sterke distortion. Haar triogenoten Harald Skullerud (die van de percussie en harmonium) en Olav Torget (de gitarist) mogen niet onbenoemd blijven. Het is even wennen aan de wat onvaste stem van Ulla, maar joik zingen gaat niet om de zuiverheid van de stembanden. Wel over beleven, doorgronden en empathie.
De achtergronden en verklaringen van de diverse joiks worden vermeld in het tekstboekje. De debuutschijf van Assu is een prachtig voorbeeld van tradities die in het hier en nu geplaatst worden, van integratie en evolutie.
