Biografie van Wannes Van de Velde

hqdefaultSinds het overlijden van Wannes Van de Velde in 2008 werkte Dree Peremans sr. aan de biografie van deze uitzonderlijke artiest. Nu, ruim zeven jaar later, is het boek klaar. Het verschijnt op 29 april. Wie  kan er ons meer en beter over vertellen dan de auteur zelf? We hadden een gesprek met hem.

 

Wannes en Dree
Dree Peremans was nog vrij jong toen hij in 1967 deel uitmaakte van de Vlaamse volksmuziekgroep De Vlier, opgericht door zijn neef Hubert Boone. Dat was de periode van de ‘revival’ van de Vlaamse volksmuziek, waarin ook Wannes een belangrijke rol heeft gespeeld. Vaak traden verschillende groepen tegelijk op in zalen, zaaltjes en op festivals. Zo leerde Dree toen al Wannes persoonlijk kennen. Maar Wannes’ liedjes kende hij reeds van het radioprogramma De charme van het chanson, dat door Wannes-fan Johan Anthierens werd gepresenteerd. Hij herinnert zich dat hij voor zijn zeventiende verjaardag Wannes’ eerste elpee cadeau kreeg.
Vanaf 1969 was Peremans losse medewerker bij omroep Brabant (BRT) waar hij op verzoek van Guido Cassiman, eerst samen met Herman Dewit en nadien alleen, gedurende vijf jaar een folkprogramma presenteerde. Hij werd ook vaste medewerker bij radio1 (BRT). Zijn programma’s Het vermoeden, De Groote Boodschap en Het einde van de wereld behoren tot de radiogeschiedenis. Peremans was ook de bezieler van meerdere plaat- en theaterproducties waaraan Wannes Van de Velde zijn medewerking verleende. Bij wie deze producties zag, blijven De Islandsuite, Het Zwarte Goud en Vive Le Geus in het geheugen gegrift. Ook aan De Liedboeken, twee cd-producties van Peremans, gewijd aan Jan Frans Willems en aan Edmond de Coussemaker, werkte Wannes mee.
Gaandeweg werd de band tussen Dree Peremans sr. en Wannes Van de Velde steeds hechter. Bij een treinreis naar Berlijn in het najaar 1994 vergezelde Peremans Van de Velde. Het lange treingesprek met Wannes werd opgenomen en, over ruim 25 uitzendingen gespreid, uitgezonden in De Groote Boodschap. Nadat Peremans in 2010 de biografie van Dirk Van Esbroeck af had, werd hij door steeds meer vrienden aangespoord om ook de biografie van Wannes af te werken.

 

Bronnen
Voor dat omvangrijk werk kon Peremans natuurlijk zijn eigen herinneringen en ruim archief gebruiken. Tijdens het treingesprek naar Berlijn vertelde Van de Velde heel veel over zijn leven en zijn interesse voor beeldende kunst en muziek. Voor de periode erna vond Peremans heel wat terug in de uitvoerige correspondentie die Wannes voerde met zijn Gentse vriend, acteur Bob De Moor. Ook bij Christa Bernhardt-Kabisch, Wannes’ weduwe, vond hij veel informatie en fotomateriaal. Het uitgebreid archief van de VRT dat gedigitaliseerd is, bevat ook een rijkdom aan informatie. Peremans kon die, vanuit zijn huis in Frankrijk, met een code raadplegen. En natuurlijk voerde hij ook veel gesprekken met jeugdvrienden van Wannes, met mensen die hem in zijn academieperiode hebben gekend, met Wannes’ muzikanten, met fotografen, ook met vroegere jeugdliefjes en echtgenotes. Het zou ons te ver leiden om alle contacten die Peremans had om deze biografie te schrijven, op te noemen.

 

Mistero Buffo
Mistero_Buffo_-_Holland_Festival_-_1973-06-22In het gesprek dat we met Dree Peremans voerden, komt ook de iconische theaterproductie Mistero Buffo ter sprake. Dit stuk van Dario Fo, Nobelprijs voor de Literatuur 1997, geregisseerd door Arturo Corso bij de Internationale Nieuwe Scène, mag een hoogtepunt genoemd worden in de Vlaamse theatergeschiedenis. Wannes had voor deze productie de liederen geschreven. Het waren vooral vertalingen van Italiaanse volksliederen. Samen met zijn muzikanten zong hij ook meerdere van die liederen zelf tijdens de opvoeringen.
Het stuk, dat op 16 november 1972 voor het eerst werd opgevoerd in de Muntschouwburg te Brussel, sloeg in als een bom. Waar het aanvankelijk slechts voor een paar weken was geprogrammeerd, werd het maandenlang opgevoerd in tal van theaters en culturele centra. Het stuk werd zowel opgevoerd in het Nederlands als in het Frans. Het werd in 1973 opgevoerd op het Festival van Avignon en te Amsterdam op het Holland Festival. De belangrijke inbreng van Wannes Van de Velde werd ook in Duitsland opgemerkt en Wannes werd gevraagd om in Essen mee de repetities te leiden van de Duitse uitvoering van het stuk. Ook voor Wannes persoonlijk is deze productie belangrijk geweest. Het is immers daar dat hij zijn vrouw voor het leven, Christa Bernhardt-Kabisch heeft ontmoet. In datzelfde jaar schreef Wannes zijn misschien wel populairste nummer Ik wil deze nacht in de straten verdwalen voor de film ‘Home, Sweet Home’ van Benoît Lamy.
Heel deze periode en de druk er omheen viel Wannes zwaar. Hij kende een diepe en langdurige depressie. Over deze donkere periode zou hij in 1976 zijn lied Ik heb mijn hart gesloten zingen. Geïnspireerd door Mistero Buffo werd in 1978 te Kemmel (Heuvelland) een volksspel geschreven en opgevoerd: Nooit brengt een oorlog vrede. Het evoceerde de Eerste wereldoorlog die in de Westhoek diepe sporen heeft achtergelaten. Voor de liederen en de zangrepetities werd beroep gedaan op Wannes Van de Velde die deze opdracht in de Westhoek, ver van Antwerpen, aanvaardde. Ook dat stuk werd zo succesvol dat het naderhand ook nog in verschillende steden werd opgevoerd. Zes jaar later werd te Kemmel een nieuw volksspel op poten gezet: Vonk, Vuur en Asse. Ook aan dat volksspel dat de Geuzentijd in de Westhoek evoceerde heeft Wannes Van de Velde meegewerkt.

 

De boekvoorstellingimages
Over het boek zelf, dat met de steun van het Vlaams Fonds voor de Letteren tot stand is kunnen komen, wil Peremans nog kwijt dat het een lijvig boek geworden is van 550 pagina’s met harde kaft. En dat het heel wat foto’s van Herman Selleslags bevat. En dat het ongetwijfeld een mooie voorstelling zal worden op vrijdag 29 april in De Roma te Borgerhout. Op die dag zou Wannes 79 geworden zijn.
Over die presentatie van het boek schrijft uitgever EPO: Die dag staat Wannes op uit zijn graf en komt hij in vele gedaanten naar ’thuishaven’ De Roma, om zijn biografie voor te stellen. Veel van zijn muzikale vrienden komen hem groeten. Leeftijdsgenoot Rocco Granata speelde een aantal keer met Wannes samen en hij nam zijn eigen versie van ‘Mijn mansarde’ op. Hij brengt solo op accordeon zijn Italiaanse versie. Water & Wijn was de geliefde zanggroep van Wannes, de groep repeteert nog altijd en brengt traditionele liederen. Met Flamenco Doble maakt hij een laatste reis langs de rand van zijn flamencoparadijs. Bob De Moor leest daarbij fragmenten uit brieven van Wannes. Flamencogitarist Michel Gillain begeleidt samen met de nyckelharpa van Ann Heynen (dochter van wijlen Walter Heynen) de zangers Marc Hauman en Antonio Paz. Johannes Faes alias Tourist Lemc werd na zijn debuut in 2010 al ‘de Wannes Van de Velde van de Vlaamse hiphop’ genoemd. Voor zijn tweede album ‘En route’ herwerkte hij het bekendste lied van Wannes tot ‘De nacht’. Solo brengt hij een ode aan zijn grote voorbeeld. Hans Mortelmans maakt met Dree Peremans jr. en Chris Mentens een uitstap naar de jazzy achtergronden van Wannes. En in ‘De Volgende Stroof’ maken Marc Hauman, accordeonist Bernard Van Lent en biograaf Dree Peremans sr. een diepe buiging voor de meester en ze voegen een paar coupletten toe aan het universum van de grootste Vlaamse volkszanger aller tijden.
Vrijdag 29 april is een avond om naar uit te kijken.

Scroll naar boven