Fotheringay springlevend na jaren

Het adjectief ‘legendarisch’ wordt te pas en te onpas gebruikt. Niet iedere muzikant die ooit een enkel aardig schijfje op de markt heeft gezet, of een opmerkelijk verhaal heeft te vertellen, verdient dit predicaat. Maar legendarisch en Fotheringay… dat past prima bij elkaar. Een eenmalig optreden in september in Nederland in Zaandam van de revivalversie van de groep gaf ons een aanleiding om in het verleden te duiken, maar ook naar de toekomst van deze roemruchte formatie te vragen.

De geschiedenis is voor de meeste Britfolkrock liefhebbers uiteraard bekend. Sandy Denny, ooit binnengehaald als zangeres bij Fairport Convention omdat ze een folky achtergrond kende, maakte met die groep in 1969 Liege & Lief. Het album wordt algemeen beschouwd als de aanzet voor een complete folk(rock)revival, al waren al eerder aanzetten geweest om folk met rock te vermengen. Het bijzondere van Fairport en Liege en Lief is dat de groep traditionals bewerkte. Die verzamelden ze in het Londense Cecil Sharp house.  Ondanks de hype die deze aanpak veroorzaakte, was Denny niet echt gelukkig met de koers van Fairport.

Vlak nadat  Ashley Hutchings, bassist en initiator van het geheel, uit de formatie stapte (om het zelfde truckje toe te passen met Steeleye Span en later The Albions), verliet ook Denny de groep. Zij wilde meer eigentijds werk en met name eigen composities vertolken. Het verhaal gaat dat Denny een solo carrière ambieerde. Iets dat vooral haar toenmalige producer Joe Boyd uitstraalde.  Maar Pat Donaldson, de originele Fotheringay bassist, ontkent dat krachtig.

‘Toen ze Fairport verliet had ze die intentie niet. Ga eens na met wie ze in de loop der jaren allemaal gewerkt heeft, op albums en live. Dan kom je namen tegen van muzikanten die iets met Fairport of Fotheringay te maken hebben gehad. Mensen waar ze zich bij op haar gemak voelde. En ze wilde vooral met Trevor (Lucas, haar latere echtgenoot) zijn’. Hij neemt nog een veronderstelling weg, namelijk dat Fotheringay niet meer was dan een begeleidingsband voor de zangeres.  ‘Fotheringay was een echte familie, een hechte band. Sandy bracht haar vocalen en eigen composities in, naast gitaar en piano. Trevor nam, met zijn diepe vocalen en Australische achtergrond, een eigen geluid mee. Jerry (Donahue) was de perfecte gitarist en Gerry (Conway) en ik vormden de ritmesectie.’

Ik merk op dat het laatstgenoemde duo zeer inventieve, dragende en perfect passende bijdragen levert. Luister bijvoorbeeld eens naar het uitmuntende ritmewerk op het lange ‘Banks of the Nile’. Dat nummer staat of valt met de bas en drumpartijen. Een ijzersterk, maar zeer ondergewaardeerd koppel. ‘Collega’s merken dat ook op ja. Muzikanten zullen dat onderscheid maken, maar de gemiddelde luisteraar valt vooral gitaar en zang op. Fotheringay was een hecht collectief en ieder heeft daarin zijn bijdrage geleverd.

Alles paste perfect in en bij elkaar. Het was de som der delen, de coöperatie tussen de aanwezige individuele leden. Het had heel anders geklonken als er andere personen bij betrokken waren geweest. We repeteerden veel, trokken veel met elkaar op. Meer dan dat we uiteindelijk concerten hebben gegeven’, vertelt de originele bassist.

Bezieler ontbreekt in Zaandam

don2-269x300

‘Ik denk dat we nu meer hebben opgetreden dan de oorspronkelijke bezetting’ merkt zangeres Sally Barker op. Donaldson beaamt dat. ‘In 1970, het jaar waarin Fotheringay haar eerste elpee uitbracht, hadden we niet veel werk. Jerry kan je zo vertellen hoe de balans staat’. Opnieuw valt de naam van Jerry Donahue. Naast Sandy Denny en Trevor Lucas wellicht de persoon die het meeste bijdraagt aan de herkenbaarheid van het Fotheringay geluid. Zijn aperte manier van gitaarspelen – sterk melodisch,  snelle vloeiende riffs met kenmerkende bends in de noten, alsof hij de pitch van een noot voortdurend verandert tijdens het spelen – haal je uit duizenden.  Na het wegvallen van Denny en Lucas is Donahue de bezieler en beheerder van de erfenis van Fotheringay. Hij initieerde de uiteindelijke uitgave van Fotheringay 2, het wel opgenomen, maar nooit uitgebrachte tweede album.

En in 2015 stond hij aan de wieg van Nothing more, the collected Fotheringay. Die box bevat de twee oorspronkelijke cd’s met outtakes en alternatieve mixen, live opnames en een DVD.’ Dankzij de huidige studiotechnieken kon zelfs een geheel onbekend werk van de groep – Bruton town – als nieuwe track worden toegevoegd. Een hernieuwd Fotheringay zou de box gaan promoten. Enkele concerten werden vorig jaar in Engeland gegeven, maar Donahue ontbreekt in Zaandam. In de zomer werd hij getroffen door een ernstige hersenbloeding die hem – tijdelijk? – halfzijdig verlamde. Inmiddels vernemen we van de bandleden dat het goed gaat met hem, maar of hij ooit weer zo vlammend gitaar zal spelen….

Hernieuwde Fotheringay

Sally Barker vertelt over de totstandkoming van Fotheringay revisited. ‘ Universal – de platenmaatschappij – wilde dat we de box zouden promoten. Oorspronkelijk voor een aantal concerten, maar we waren zo voldaan over het resultaat dat we verder wilden. Als part time band, niet als volwaardige formatie.’

Behalve de logische keuze voor de drie resterende originele leden, moest de formatie worden aangevuld met in ieder geval een zangeres en een zanger-gitarist. Die laatste werd de in Fairport kringen bekende PJ Wright. ‘Een man met veel meer pijlen op z’n boog dan menigeen denkt en weet’ vertellen de leden. Wright bewijst dat die avond in Zaandam door een fantastische bijdrage te leveren. Zowel de ritmepartijen als de soli van Donahue neemt hij met verve over.

Voor Denny kwam Donahue met een tweeledige oplossing. Kathryn Roberts, die ook piano speelt, en gitariste/zangeres Sally Barker. Die laatste geniet in folkkringen enige bekendheid als groepslid van The Poozies, maar bij de doorsnee Brit is ze bekend als finalist en tweede prijs winnaar in de Britse versie van the Voice.

‘Het is wat raar gelopen’ verklaart Barker. Jerry kende mij al van de Cropredy festivals. Ik had net de Voice achter de rug. Universal bood me een contract aan voor een album. Ik wilde originele songs opnemen. Volgens hen moest ik mijn populariteit binnen vier maanden verzilveren met een album vol covers. Zo houdbaar ben je als BB-er (Bekende Brit). Ik vertikte dat. Uiteindelijk kwam de box uit op Universal (grote hilariteit). Jerry wilde de erfenis van Sandy niet bij één persoon leggen. Die verantwoordelijk wilde hij delen. Want hoe dan ook, je ondergaat een continue vergelijking. Bovendien is de sound breder met piano en extra gitaar.’

Hoe kijkt Barker tegen die rol – als vervanger van Denny – aan? ‘Ik behandel het met respect’. En in koor met de net even binnenwandelende Roberts ‘We kopiëren Sandy niet.  Dan kan niet, willen we niet en werkt niet. We zingen de songs dicht bij ons zelf. Maar Sandy spreekt door die songs. Je legt soms wat andere accenten, verlengt noten of maakt andere buigingen.’

Toekomst

SONY DSC

Plotseling maakt het interview een interessante wending als we spreken over de toekomst. Veel is afhankelijk van het herstel van Jerry Donahue.  Maar men is er van overtuigd dat zelfs een niet 100% functionerende Donahue er bij zal zijn. ‘Met de huidige technische ontwikkelingen is heel veel mogelijk’ klinkt het wat cryptisch. Maar dan…’We merken dat we als groep gegroeid zijn en naar elkaar toe werken.

De sound wordt hechter. We maken een interessante ontwikkeling door. Nu bestaat het repertoire grotendeels uit een selectie van de twee originele albums, aangevuld met enkele tracks uit het solowerk van Denny (zo horen we in Zaandam bijvoorbeeld een imponerende versie van John the Gun). We spreken al over nieuwe songs en nieuw materiaal. Coverwerk dat de originele groep gespeeld of opgenomen zou kunnen hebben.

Ten slotte speelde Fotheringay naast eigen werk bijvoorbeeld bewerkingen van Dylan songs en enkele Britse en Australische traditionals.’
Pat Donaldson ten slotte: ‘Om de boel levendig te houden, moet je niet stilstaan bij wat was. We maken een logische stap. Het is een proces met evolutie. Er is ook een nieuwe dynamiek met twee verschillende vrouwenstemmen en verschillende songwriters in de groep. Er is al een suggestie om volgend jaar een vinyl EP uit te brengen.

Ten slotte een tricky question. Hebben de nieuwe leden favoriete songs uit het oude repertoire?  ‘Het is net als kinderen. Je kan geen favoriet kind hebben, en dat geldt ook voor de songs. Ze zijn allen even dierbaar’

Scroll naar boven