Hans van Deventer

Begaafd, eigenzinnig, miskend

Door liefhebbers van het kleinkunstgenre wordt Hans van Deventer als een van de groten van het genre in de jaren zestig gezien. Toch zal zijn naam bij veel mensen tot opgetrokken wenkbrauwen leiden; nooit van die man gehoord. Door een combinatie van factoren, zowel persoonlijke als externe, wist van Deventer zijn talent slechts in geringe mate over het voetlicht te brengen. Verbitterd en teleurgesteld trok hij zich terug, om zich van de muziekwereld af te keren. Hoe is het allemaal zo ver gekomen?


Hans van Deventer is in 1934 in Helmond geboren. Zijn vader werkte bij de spoorwegen, en het gezin moest daardoor vaak verhuizen. Hij woonde het langst in Den Haag, Rotterdam en Delft. Al op jonge leeftijd had Hans interesse in muziek, en bespeelde hij diverse instrumenten. Van zijn 16e tot zijn 25e jaar speelde hij schuiftrombone in de Rotterdamse Green River Jazz Band en de Gateway City Jazz Band. Toch werd de gitaar zijn belangrijke instrument. In 1959 hielp een tandarts hem van een klein spraakgebrek af, maar hij raadde Hans aan om de trombone in het vervolg met rust te laten. Hans van Deventer ging toen in Rotterdam klassiek gitaar studeren bij Koos Suyker.

Inmiddels had hij, als groot bewonderaar van Georges Brassens, behoorlijk wat liedjes geschreven. Toen hij het eerste plaatje van Jaap Fischer hoorde, vroeg hij een auditie aan bij diens platenlabel, de Studenten Grammofoonplaten Industrie. In oktober 1961 ging Hans van Deventer met zijn loodzware bandrecorder naar een studentenflat aan de Klikspaanweg te Leiden. Hij liet zijn werk horen aan de directeur en oprichter van de SGI, Luc Wijdeveld. Die was meteen enorm enthousiast en maakte ogenblikkelijk een afspraak voor een proefopname in de studio van Bovema in Heemstede. Die maand nog nam Hans van Deventer in totaal zes nummers op voor een ep en een single. Op de ep verschenen vier nummers: Spes patriae, Het feest, het retourtje en Het gebed. Dit laatstgenoemde lied schreef Hans toen zijn vriendinnetje naar Canada emigreerde en korte tijd later daar trouwde. Begin januari 1962 kwam de ep uit, maar men vergat om Van Deventer er één te bezorgen. Van Luc Wijdeveld mocht hij toen diens exemplaar een weekend lenen.

[audio:https://www.newfolksounds.nl/wp-content/uploads/2012/02/Hans-van-Deventer-Bombazijn.mp3|titles=Bombazijn]
Hans van Deventer – Bombazijn

Drie maanden later kwam Hans stomtoevallig zijn tweede plaatje, de single Bombazijn (het eerste liedje dat hij schreef) tegen in de Rotterdamse Bijenkorf. Ook die was men vergeten om hem toe te sturen. De twee plaatjes verkochten redelijk, waardoor Hans van Deventer een jaar later weer zes liedjes mocht opnemen. De ep Delirium tremens en de single Dromenland, die hiervan het gevolg waren, verkochten echter erg slecht. Bovema besloot hem nog één kans te geven. De ep die vervolgens in 1964 verscheen bevatte sterke nummers: Petruschka, Stamboom, Als je wou en een heropname van Bombazijn, omdat van Deventer niet tevreden was over de eerdere versie. De reacties op deze plaat waren bijna allemaal positief. Het leek er nu toch echt op dat voor Hans van Deventer de goede tijden waren aangebroken. De Nederlandse radio en televisie lieten het echter volledig afweten. De ep met vijf ‘hansons’ die een jaar later weer verscheen, was opnieuw van een uitstekend gehalte. Vooral onze zuiderburen toonden grote belangstelling voor Hans van Deventer. De Belgen moesten zijn platen echter in Nederland gaan kopen, want de importeur was niet geïnteresseerd.

In die dagen was Hans vaak lang bezig met het beantwoorden van brieven van fans. Optreden deed hij zelden: hij kreeg door een gebrek aan zelfvertrouwen steeds meer last van plankenkoorts. Mede daardoor had hij slechts een klein publiek. Teleurgesteld en ontmoedigd besloot hij zijn muzikaal testament te maken. In 1967 verscheen de lp Jeugdgodinnen, een bloemlezing van zijn beste liedjes. Alles op deze langspeler werd door Hans van Deventer zelf verzorgd: de teksten, de muziek, en de arrangementen. Het dubbel opnemen in de geluidsstudio maakte het voor hem mogelijk zowel de gitaarbegeleiding als de solo’s in te spelen. Bevriende amateurmusici, zoals Suzan van den Hoek (hobo en Engelse hoorn) en Kees Nederveen (spijkerpiano, klarinet en piccolo), vulden hem aan. De plaat verkocht vrij goed, maar na drie maanden was hij uit alle winkels verdwenen, en een herpersing is nooit verschenen.

KoR van der Goten, op dat moment – 1968 – de belangrijkste chansonnier van België (maar ondertussen zelf al lang in de vergetelheid geraakt), was behoorlijk aangedaan door het feit dat Hans van Deventer een punt zette achter zijn muzikale carrière. Van der Goten noemde hem de onbetwiste grootmeester van het chanson, wiens grammofoonplaten hij geen week zou kunnen missen. “Ik begrijp hem… bijna”, zei KoR, “en om dat ‘bijna’ zal ik verder doen”.
Hans van Deventer ging Nederlands studeren en les geven aan het Hugo Grotius te Delft. Zijn teleurstelling trachtte hij te verdrijven met drank. Rond 1980 scheidde hij van zijn vrouw Lijnie en trok zich steeds verder terug uit het sociale leven, en werd meer en meer een soort kluizenaar. Zijn zoon Fulco is ook actief in de muziek: hij zingt en speelt gitaar, tres en tiple in Septeto Trio Los Dos, van wie in 2007 de cd Somos Hermanos verscheen. Bij de cd-presentatie was Hans aanwezig. Fulco heeft de gitaar waar zijn vader zijn liederen op componeerde van hem gekregen. Als hij thuis speelt, dan is dat altijd op die gitaar.



Singles
Bombazijn (SGI 104)
Dromenland (SGI 106)

EP’s
Spes patriae (EPH 2006)
Delirium tremens (EPH 2016)
Petruschka (EPH 2017)
Het is voorbij (EPH 2018)

LP
Jeugdgodinnen (XLPH 1063) (De LP bevat de liedjes van de ep’s EPH 2017 en EPH 2018, aangevuld met drie nieuwe liedjes)

Anderen
Jules de Corte nam een instrumentale versie van het nummer Petruschka op.
Gerard Cox vertolkt
Bombazijn op de lp Wie wijst Gerard Cox de weg? (1971)

Bron: hoestekst bij de lp Wie in Nederland wil zingen door Han Peekel.

10 gedachten over “Hans van Deventer”

  1. Dick van der Stap

    Soms is er iemand in je leven die je aan de hand neemt en bepalend is voor het vervolg daar van. Hans van Deventer is zo iemand. Als een van zijn leerlingen aan het VGLO toonde ik tot zijn – en mijn – verrassing een zeker talent voor tekenen. Hij werd hier zo door geraakt dat ik met zijn hulp een opleiding kon volgen aan de Delftse Hazelhorstschool.Hij was zo met mij begaan dat ik van sommige lessen werd vrijgesteld. Dit alles speelt rond 1962.In mijn omgeving bestond het muziek menu voornamelijk uit dat van Johhny Jordaan,Tante Leen, Elvis cs.Ik herinner mij dat hij een pesthekel had aan Cliff Richard. De tekst van Bachelor Boy werd met de grond gelijk gemaakt !
    Ik heb hem de jaren volgend op het VGLO vaak node gemist.Slechts eenmaal heb ik hem teruggezien. Hij had het -examentijd- erg druk en nauwelijks tijd mij te spreken, ach ja.
    In mijn platenverzameling bevindt zich -op een enkel nummer na-alles van Hans Van Deventer….

    1. Wat leuk om dit te lezen, want zo is het ook voor mij. Ik wilde het lied Stamboom aan mijn jongere geliefde laten horen, want we zijn onze muziek aan het uitwisselen, en ik kan alleen de tekst vinden, maar niet het onnavolgbare zingen van Hans.

  2. Hans is voor mij van grote betekenis geweest. Hij was de man die mij op het spoor zette van de kleinkunst, en dan met name het kleinkunstlied.
    Dat ik nu nog jaarlijks in het Zaantheater de Avond van het Kleinkunstlied organiseer is een rechtstreeks gevolg van de in de jaren zestig ontstane liefde voor het Nederlandstalige lied dat meer wil zijn dan een simpel refreintje. Het lied waarmee de maker zijn publiek deelgenoot wil maken van zijn gevoelens en ideeën en dat op een manier die tot nadenken stemt.
    Door Hans ben ik uiteindelijk ook terechtgekomen bij zijn grote voorganger Dirk Witte (1885-1932) naar wie de prijs genoemd is die ieder jaar aan het slot van de Avond in het Zaantheater wordt toegekend aan een dichter/zanger die eigen werk zingt. Net als Hans van Deventer, voor wie mijn bewondering nog altijd zeer groot is. Hans is ongetwijfeld het grootste miskende talent van de Nederlandse kleinkunst.

  3. Door Hans ben ik zelf gaan zingen en liedjes schrijven midden jaren 60. Zijn toenmalige vrouw was mijn lerares Frans en ze woonden bij mij in de straat in Delft. Ik kreeg bijles Frans en kwam in de ban van George Brassens. Wat gesprekken in huize van Deventer zetten mij op het Nederlandse Kleinkunst pad. Denk er met veel plezier aan terug en zing nog steeds het goede Nederlandstalige lied. Jammer dat Hans gestopt is. Hij was een grootmeester op zijn gebied en erg miskend.

    1. Hans van Deelen

      Het blijkt dat Hans van Deventer nogal wat individuen heeft geïnspireerd om zich met het betere Nederlandse lied bezig te houden. De reacties hier zorgen voor een wat laat, maar niet minder gemeend compliment aan zijn adres.

  4. In de jaren zeventig heb ik van Hans Nederlandse les gehad in Delft en hij heeft daar openhartig verteld over zijn plankenkoorts en enkele keren nummers van hem ten gehore gebracht. Jammer dat het allemaal zo gelopen is. Hij was in ieder geval een fantastische leraar Nederlands.
    Overigens was zijn vrouw toen mijn lerares Frans.
    Hans Buijing

  5. Bernard Demeester

    Hallo,
    Ik ben een gelukzak die zowel “Jeugdgodinnen” als “Wie in Nederland wil zingen” heb gevonden via het internet, na bijna 2 jaar intensief zoeken is het gelukt. Zo heb ik nu 16 liedjes van Hans van Deventer. Die platen staan nu veilig opgeborgen in de kast, samen met mijn verzameling van Jan de Beer, Jules de Corte, Fons Jansen en Tony Sandler.
    Dat zijn momenteel mijn grootste favorieten, waarvoor ik een grenzeloze bewondering heb.
    Groetjes, Bernard.

  6. Johan Visser

    Goededag,

    Zijn EP’s en Lp nog te verkrijgen, behalve dan op cd’s?

    Groet

    Johan   

    1. Hans van Deelen

      Beste Johan,
      Dan moet je zoeken bij tweede hands platenwinkel (vooral online is dat goed te doen), of op Marktplaats. De dubbelelpee “Wie in Nederland wil zingen – De jaren ’60 – ’65”, waar een negental liedjes van Hans van Deventer op staan is nog wel iets makkelijker te vinden.
      Groet,
      Hans van Deelen

Reacties zijn gesloten.

Scroll naar boven