In search of Plainsong
(Route Publishing ISBN 978-1-901927-87-0)
In search of Plainsong van auteur Ian Clayton belooft het antwoord op een decennium lange vraag: wat was de reden waarom de originele bezetting van de viermansformatie Plainsong uit elkaar viel. Vele geruchten gingen de rondte, waarvan de meest gangbare deze was: Amerikaan Bob Ronga (gitaar, bas, zang) kreeg geen verlenging van zijn verblijfsdocument om als muzikant actief te zijn in Engeland. Zo werd het viertal een drietal met Ia(i)n Matthews, Andy Roberts en David Richards.
Vol verwachting bestelde ik het boek, las het in één ruk uit (een goed teken voor de vlotte schrijfstijl en leesbaarheid, ondanks het Engels), maar ik blijf toch met een teleurstelling achter. Want, er is niet één reden voor het ter ziele gaan van de ooit progressieve folk(rock)band. Duidelijk wordt dat in de aanvankelijk zo coherente groep persoonlijke irritatie ten opzichte van elkaar groeide. Persoonlijke verschillen speelden, die kennelijk onoverbrugbaar waren. Maar tevens lees je door de regels heen dat ego’s, individueel succes en waardering (of juist onderwaardering) een rol gingen spelen, naast het gevangen zitten in de ratrace van een toch behoorlijk grote platenmaatschappij met al zijn verwachtingen, het gemarchandeer en gemanipuleer van degenen die aan de – echte, commerciële – touwtjes trekken.
De ontstaansgeschiedenis ligt in feite in de solocarrière die Iain Matthews opstartte na zijn vertrek uit Matthews Southern Comfort. Hij maakte het zeer verdienstelijke debuutalbum If you say thro’ my eyes. Dat moest gepromoot worden. Diverse combinaties werden voor de live uitvoering gepresenteerd (lees daarover de details in het boek), maar uiteindelijk ging een trip met Matthews, Roberts en Richard Thompson naar Amerika. Daar voegde zich gaandeweg roadie Bob Ronga aan toe. Thompson was druk bezig met het opstarten van zijn eigen solocarrière en paste voor een nieuwe groep. Een van Roberts’ oude maten Dave Richards werd zijn stand-in. So far so good. Een fors repertoire werd opgebouwd, waarbij vooral aandacht voor Amerikaanse (country)songs. We noemen Plainsong dan wel een folkgroep, maar wellicht een betere beschrijving is een Britse akoestische variant van een countryrock band, met nadruk op harmonie vocalen.
Plainsong nam het debuutalbum In search of Amelia Earhart op, dat nu beschouwd wordt als een meesterwerk, maar destijds nauwelijks verkocht. Noot: het album wordt aangeduid als een conceptalbum, maar is in feite gewoon een verzameling songs, waarbij dan wel twee songs gaan over vliegpionier Amelia Earhart. De ins and outs van de totstandkoming van dat album, met wat interessante details over de individuele tracks, het troebele vervolg, het opnemen van een vervolgalbum dat aanvankelijk niet werd uitgebracht… Je kan het allemaal lezen in In Search of Plainsong.
Wel heb ik enige kritiek op de aanloop. Uiteraard moet je het verhaal van Plainsong kaderen, maar dat had in een kort hoofdstuk gekund. Het comprimeren van de te uitgebreide verhalen over de Fairport- en Matthews Southern Comfort periode had geen afbreuk gedaan aan het hoofdverhaal. Overbodige evaluaties van concerten of ontmoetingen van 50 jaar geleden door fans voegen daarentegen niets toe. In plaats daarvan had een uitgebreidere karaktertekening van de hoofdrolspelers en de onderlinge dynamiek wellicht een kraakhelder beeld gegeven van de werkelijke breuk in de band.
Bij de speciale intekening kan je een cd met live-opnamen van een concert in Folk Fairport en wat illustere outtakes aanschaffen.
