The starlight adventure
(Comme Les Chansons CLC 17867, Concerto Records)
Jan Piet den Tex is een Noord-Hollandse (country)rocker die langzaam de kant van de verhalende liedschrijver en -zanger is opgedreven. Dat etaleerde hij al op albums als Bad French, Storyteller – Live at Le Perron en Wolf! Zijn talent als verhalenverteller mondde ook uit in een bundel korte verhalen: Morgen wordt het beter. Een andere ontwikkeling was dat JP den Tex samen met Kees Prins en Paul de Munnik Nederlandse liederen op het podium ging brengen. Eigen werk, maar ook vertalingen. In 2007 verscheen daarvan een eerste cd, Op weg naar huis, en in 2021 een tweede, getiteld De vertalingen.
The starlight adventure kwam tot stand in nauwe samenwerking met pianist, componist en producer Rob van Donselaar. In het prille begin van de eerste corona lockdown besloten zij om liedjes te gaan schrijven voor een album, waarin Rob’s piano centraal moest komen te staan. Vandaar de prominente plaats van het instrument op de cover.
De rode draad vormt het verhaal van de avonturier Jim Molineaux, geboren in Haïti, maar als klein kind geadopteerd door een Amerikaanse operazangeres. Hij groeide op in New Orleans. Molineaux ontwikkelde een vreemde voorliefde voor de oude, Europese cultuur. En kende tevens een onweerstaanbare drang om die cultuur terug tot leven te wekken. JP liep Jim in 1992 tegen het lijf bij een toeristisch bezoek aan het Scala in Milaan, kort na de val van de Berlijnse muur: graatmager, charismatisch en bezeten van zijn idealen. De Amerikaan was bezig om een reizend variétéspektakel op te zetten, The starlight adventure. Clowns, acrobaten, tapdans, ballet en lichte opera hoorden bij de plannen, waarmee Jim het herenigde Europese continent weer in vuur en vlam wilde zetten.
Bij die eerste toevallige ontmoeting stonden beide mannen in gedachten voor de buste van de door hen beiden bewonderde Franse romanschrijver Stendhal. Dankzij die gedeelde fascinatie ontstond een correspondentievriendschap, die uiteindelijk een keten van merkwaardige gebeurtenissen in gang zou zetten. Het begon ermee, dat Jim JP vroeg om voor zijn nieuwe gezelschap een muzikale introductie te componeren, die Stendhal sonata moest gaan heten. Een ouverture die er nooit gekomen is. Nu, ruim dertig jaar later, kreeg de sonate alsnog vorm, samen met negen andere prachtige pianoliedjes.
De cd The starlight adventure heeft de vorm gekregen van een song cycle; een aantal liederen die bij elkaar horen, gebaseerd op een thema. Aan het eind van de klassieke periode ontwikkelde het fenomeen song cycle zich (zo rond 1820) en bereikte zijn hoogtepunt in de Romantische periode. Het overheersende thema was de onbeantwoorde liefde. Stendhal was een vrouwengek, maar wel een die oprechte gevoelens voor hen had.
De tien nummers op de cd zijn opgenomen in de volgorde waarop ze op het album staan. Ze bestrijken alle kanten van het bovenstaande verhaal met een melancholieke toon. Muzikale inspiratie werd gevonden bij uiteenlopende pianohelden als Allen Toussaint en Burt Bacharach. Maar natuurlijk ook bij de meesters van het Europese chanson, zoals Brecht en Brel. De donkere stem van JP den Tex neemt je gemakkelijk mee op deze bijzondere muzikale trip.
Afwisseling kent The starlight adventure voldoende. Naast de pianoballades zijn er uitbundige songs als Like a twig in the wind (een lied waarin de accordeon een hoofdrol speelt) en Pickin’ up the pieces, waarin je echo’s van The Band hoort. A sudden shift in the mood leunt wat meer op de gitaar dan op de toetsen. Naast den Tex en van Donselaar verlenen aan de cd hun muzikale medewerking Martijn van Agt (gitaar), Hein Offermans (bas) en Martijn Bosman (drums). Hun jarenlange ervaring zorgt hecht samenspel.
Een bijzonder geslaagd album dus.