TouMilou Records #6
Waar we in Nederland hard op zoek zijn naar onze eigen muzikale identiteit, floreren we in muziek van buiten de landsgrenzen. Neem het Kairos collectief: al diverse zeer hoogstaande albums (Piri reis, Europe), gemaakt door een internationaal collectief, wel voornamelijk bestaande uit Griekse muzikanten, maar die voeren dan werk uit van en georkestreerd door Nederlander Michiel van der Meulen.
Direct al vanaf de eerste noten word je gevangen door het haast devote karakter dat de muzikanten aan de muziek en de uitvoering meegeven. Ten grondslag aan het album lag de filosofische vraag ‘waar komt muziek vandaan’. Van der Meulen legt uit dat heel wat wetenschappers uit diverse disciplines zich hiermee bezig (kunnen) houden, maar dat het toch vooral een menselijk uitingsproces is. Dat wordt gevoeg door vele input, maar de medemuzikant is daarin een zeer belangrijke. Daarom werden de opnames live ingespeeld, met alle betrokkenen. De spontaniteit werd gewaarborgd door slechts 1 en uitzonderlijk 2 tracks te registreren. Derhalve is niet alles perfect (of klinisch) en hoor je bijgeluiden en er zal vast ook hier en daar een speelfoutje opgeld doen. Maar dat magische moment van samenwerken, de toewijding, het plezier enzovoorts zijn gevangen in schitterende opnamen, verdeeld over 14 tracks.
Het grootste deel wordt gevormd door de composities van Van der Meulen, aangevuld met een Albanese traditional en wat improvisaties door muzikanten. De bindende factor is de eigentijdse modale muziek: geen harmonieën, hooguit een drone, maar verder spelen allen dezelfde melodie, vaak in voor onze westerse oren ongewone ritmepatronen. Dat gebeurt dan door instrumenten als de ney (fluit), viool, cello, kanun (citer), oud (luit), diverse percussie-instrumenten (bendir, tombak). Soms klinkt de muziek zwaar in onze oren, maar evengoed lichtvoetig, zoals het opgewekte Kilim.
De titeltrack Erato is een vreemde, maar heerlijke eend in de bijt. Deze track wordt uitgevoerd door de hedendaagse grootmeester van de eigentijdse modale muziek Ross Daly. Dit keer niet op lyra, maar op tarhu (een soort baslier). De Kretenzer lier wordt bespeeld door Kelly Thoma en Mayu Shviro voegt de cello toe. Het is een rustpunt, maar tevens een intensieve beleving op het album. Een geheel andere klankkleur, meer Balkan dan Zuid Oost-Europees, vind je terug in Aj Sarajevo, waar de accordeon van Jan Wollring leidend is voor de contrabas van Van der Meulen en de drums door Jacobus Thiele.
Nergens klinkt een stem, maar de rijkheid van de muziek zit hem in de tonen en de uitvoering van het collectief. Groots product opnieuw van een Nederlands genie, uitgevoerd door (Griekse) klasbakken.
Een uitgebreide beschrijving van de nummers is te vinden op https://toumilou.nl/kairos-collective-erato/erato-liner-notes/
