Kardemimmit – Diverse cds

Dit jaar verscheen de 6e cd Sisko muistaiko? (Sister do you recall??) (KarCD003) van het Finse kwartet Kardemimmit. De muziek van het viertal Anna en Leeni Wegelius, Jutta Rahmel en Maija Pokela is in de loop van twee decennia uiteraard ontwikkeld, maar nog steeds staan de kanteles en de (meerstemmige) zang centraal. Kardemimmit is daarmee een bijzondere groep: vier vrouwen met louter kanteles, het nationale instrument van Finland. Drie zijn 15 snarige instrumenten, een is een 35 snarige concertkantele. De instrumenten worden gespeeld in de  ‘Perhonjokilaakso kantele playing style’ en zingen de dames in de traditionele reki- en runo stijl.

Je hoort daarbij een overeenkomst met het gekendere Värttinä, maar er zijn te veel verschillend om -vocaal-  van een kopie te spreken. De concertkantele zorgt voor diepte (bassen, volume), terwijl de 15 snarige kanteles met veel sustain en nagalm voor kraakheldere treble tonen zorgt. Door het aanslaan van akkoorden is het naast een solo- ook een begeleidingsinstrument. De composities worden evenwichtig verspreid over de vier groepsleden en waar nodig aangevuld door composities van andere muzikanten of traditionals. Sleutelsong op het album is de titelsong in een ritmisch en dynamisch opgebouwde melodie.

Optimisme en bewustwording liggen ook besloten in het meer verstilde Takatalvi. Een oude compositie uit 2006 van toenmalig producer Antti Järvelä belandde na 15 jaar eindelijk op cd en terecht: Laula Onnesta doet zijn naam (‘Over vrolijkheid’) eer aan met een opgewekte melodie, waarbij gitaar, fiddle en draailier worden ingespeeld door gastmusici. Sisko muistaiko bevat louter songs, in tegenstelling tot het debuutalbum Viira  (Musiikkiopisto Juvenalia MOJCD0606) uit 2006. Dat begint met een wat aarzelend en onzeker gezongen Rantaniitty. Het is een van de (gedeeltelijk) traditionele nummers op de cd.

Viira kent nog niet de rijke arrangementen en de later zo overtuigende vocalen, waarmee Kardemimmit bewijst dat ze in de jaren sterk gegroeid zijn. Het is zeker geen slecht album. De titelsong is een strikt instrumentale melancholische tune, terwijl het eveneens instrumentale Siriasis al wat van het latere energieke etaleert. In Hambo o/Elo komt de typische klank van de kantele(s) fraai naar voren. 

De sound op Kaisla  (FRIGG00006) uit 2009 krijgt dankzij producer Järvelä een flinke boost. Apeained wordt omschreven als een ‘volwassen rock-schottishe’. Hier hoor je goed de op de 15 snarige kantele gespeelde begeleidingsakkoorden, naast de diepere harmonischen op de concertkantele, die ook voor het stevige ritme zorgt. Bijna meditatief klikt het wijdse, instrumentale  Ahven. In afsluiter Kantripolska  komen gastbijdragen of banjo en viool voor, wat het inderdaad voor een wat country-achtig sfeertje zorgt.

Autio Huvila (FRIGG00008) uit 2012 werd verkozen tot Fins folkalbum van dat jaar. Niet verwonderlijk, want het album is rijk gearrangeerd en de brede betekenis. Less is more geldt voor de titelsong, een fraaie ballade, slechts begeleid door de concertkantele. Röntyskät mondt uit van een verstilde ballade tot een swingende instrumental. Slottrack Häpeään Joutunut Tyttö is bijzonder: een traditional uit Hongarije, voorzien van een nieuwe Finse tekst , vertolkt met staccato, opgewekte ritmes met gastmusici op harmonium, gitaar en bouzouki. Een van de meest swingende songs van het kwartet.

In 2015 verschijnt het eerste in eigen beheer uitgebrachte album Onni (KARCD-001), een logisch vervolg op de voorganger. Steeds vaker worden niet alle nummers door vier instrumenten begeleid, maar wel in vierstemmig harmonie gezongen. Opener Pilkoitettu bijvoorbeeld, of de canonzang in Kun mun kultani tulisi en Tulikupuna. Toch springt het mysterieuze Kuoleman Viikatemies, een oud Fins zigeunerlied, het meest in het oog. Of het eenvoudig, lekker meedeinende kemmenlau.

De lijn van Onni wordt in 2017 gecontinueerd op Kesäyön valo (KARCD02). Ritmische songs, veel dynamische ontwikkelingen in de nummers, fraaie meerstemmige vocalen, staccato spelende concertkantele etc. Geen echte uitschieters maar een zeer consistent, stabiel en sterk album met toch een opmerkelijk lied, het mysterieuze Tyttörinki.

De muziek van Kardemimmit is te beluisteren in de uitzending van het programma Folkit! Nordic Sounds van de Concertzender op 4 november van 21:00-22:00. Daarna via Folk it op de concertzender!

Scroll naar boven