Des duivels?
(EPO, EAN 9789462672093)
De auteur van dit boek heeft een grote passie: muziek. Het ganse boek door voel je die passie. Maarten Schuermans hoorde bij hem thuis vooral kleinkunst en folk. Zowel Dimitri van Toren als de jonge Bob Dylan. Met kerst waren de gospels van Mahalia Jackson jaarlijkse traditie bij de familie Schuermans.
Een neef die kwam logeren had een cassette bij met songs van The Rolling Stones. Dat boeide Maarten meteen. Hij wilde meer te weten komen over de muziek die rockbands speelden en kwam terecht bij zangers als Robert Johnson en Willie Dixon. Blues ging hem boeien. Zozeer dat hij zich steeds meer verdiepte in de oorsprong van de hedendaagse populaire muziek.
De ondertitel van zijn boek is dan ook ‘Naar de roots van de populaire muziek’. De titel Des duivels? verwijst naar het oordeel dat veel vrome en zedige mensen meenden te kunnen uitspreken over die ‘wilde’ Amerikaanse muziek waarbij ook nog vaak even ‘wild’ gedanst werd. Het vraagteken bij de titel relativeert dit oordeel – zonder kennis van zaken geuit – compleet.
Het boek van Schuermans zorgt ervoor dat de lezer wel kennis van zaken krijgt. Op een avond uitte hij zijn droom om eens The Deep South in Amerika te bezoeken om er de bronnen van zijn geliefkoosde muziek te ontdekken. Dat viel bij Bjorn Eriksson niet in dovemansoren. Eriksson van de groep Eriksson Delcroix had al meerdere keren rondgetrokken in deze streek, maar een nieuwe tocht daarheen sprak hem wel aan. En zo geschiedde. Schuermans trok in de zomer van 2018, samen met Eriksson en de drummer van diens band, Alain Rylant, van Atlanta naar Austin.
Het boek beschrijft de ganse reis, zoektochten naar slaap- en eetgelegenheden incluis. Maar vooral de muzikale bronnen die op deze wegen te vinden zijn en hun geschiedenis krijgen ruim aandacht. Voor elk muziekgenre – onder meer blues, gospel, hillbilly, jazz, cajun – beschrijft Schuermans het ontstaan ervan en het ontdekken door field-recorders (onder andere Alan Lomax) van muziek die zowat honderd jaar geleden is ontstaan.
Des duivels? bevat een schat aan informatie over de bronnen van de hedendaagse populaire muziek. Het maakt je deelgenoot van deze bijzondere trip. Het verwijst ook vaak naar de inspiratie die Eriksson er heeft opgedaan voor zijn nieuwe plaat die ondertussen verscheen: Riverside Hotel. Per hoofdstuk wordt een plaats beschreven waar ze als trippers verbleven. Het Riverside Hotel te Clarksdale, dat veel bluesgeschiedenis herbergt, is er één van.
Wie enige interesse heeft voor deze muziek van honderd jaar geleden tot nu, zal dit boek met plezier lezen. En daar houdt het niet op. Bij elk hoofdstuk wordt een lijstje afgedrukt van ’te beluisteren albums’ en ’te bezoeken plekken’. Omzeggens alle muziek die Schuermans in het boek vermeldt is ook nog te vinden in een Spotify-lijst. Bovendien maakt een uitgebreide index met alle namen die in het boek voorkomen er ook een handig naslagwerk van. Eén minpuntje: veel foto’s van de reis zijn nogal grijs afgedrukt. Het boek heeft me, als muziekliefhebber, van begin tot einde geboeid.