Osuna – Along the silk road


Along the silk road
(Uren Production&Arts des Mondes, UP23-9-MAR1)

Om hun 15-jarig bestaan in de kijker te zetten pakt dit ensemble, waarvan de kern bestaat uit Raphaël De Cock (zang, boventoonzang, chatkhan, kaval, mondharp, khobyrakh, bawu), Emre Gültekin (diverse saz-instrumenten, percussie, zang) en Thomas Baeté (vihuela de arco), uit met een eerste album waarin drie muzikale tradities elkaar ontmoeten en bruggen bouwen in tijd en ruimte. Ze volgen hierbij de Noordelijke zijderoute in een evocatie van de muzikale impressies die Marco Polo toendertijd mogelijk opgestoken kan hebben. De snaren van de westerse Middeleeuwse vedel en Anatolische langnekluit resoneren volop met Siberische en Chinese snarenpracht waarmee ze een hybride, zijdeachtige textuur weven. Oriëntaalse en Balkanfluiten, asymmetrische ritmes en Tuvaanse keelzang, brengen oude ballades en legendes opnieuw tot leven.    

Raphaël leidt solo in met een traditioneel wiegelied Taiga lullaby op chatkhan, zijn hoofdinstrument binnen dit project, en trekt zo zachtjes de karavaan op gang. Dit lied werd hem op dit ‘exotische’ Chakasische zither aangeleerd door de in Amsterdam verblijvende etnomusicologe Liesbet Nyssen. Met hun Saltarello n°2, een laat 14e eeuwse Toscaanse melodie waarin de op vihuela de arco solerende Thomas Baeté het gezelschap krijgt van de Oosterse saz en chatkhan, komen ze op kruissnelheid, in het Westen, waar ze ook nog een 12e eeuwse Estampie Roiale oppikken, die ooit door de kruisvaarders tot in het Midden-Oosten gebracht werd.

In Noord-Macedonië krijgt de zangpartij van Raphaël het gezelschap van Talia González Fumandó, die de intrieste traditional Mečkin Kamen mee komt inzingen. Haar ontmoeten we later nog terug in een Khakassische medley, in samenzang met het kerntrio, waarbij Raphaël een eerste maal ook zijn geliefde keelzang demonstreert. Maar eerst landen we aan in Anatolië, met een ietwat mysterieuze instrumentale traditional, gebaseerd op de dansvorm van dezeybek, waarin Malte Stueck op davul de percussie komt versterken, en Ayat dance, een compositie van Emre waarvoor hij zijn inspiratie haalde bij een Yemenitisch (11/8) en Anatolisch (10/8) ritme. Hiermee gaat hij in duet met Raphaël op temir komuz (een metalen Kirgizische mondharp). Richting Siberië komt Taiwanees-Belgische Li-Ling Huang aansluiten op guzheng (Chinese zither), terwijl Raphaël de khobyrakh (een fluit van de Khakassen) opneemt.

In Borbak borbak breekt voor hem het moment aan om voluit met diverse keelzangstijlen uit Tuva uit te pakken. Malabika Brahma neemt hier mee de percussie (dubki) in handen. We eindigen in Chinese sferen onder gastbegeleiding van Huang en haar Belgisch-Chinese man Hua Xia (p’i-p’a) die een deel van de compositie van Legend of the Goddess of Silk op zich nemen. Voor het eerste deel van dit ‘Chinese concerto’ kroop Raphaël zelf in de pen. Geëindigd wordt er met een grensverleggende interpretatie van Paçarano, de allereerste compositie die Emre in een opwelling schreef voor het toen nog embryonale Osuna, tijdens een jam met een glas patxarán aan de kust het van het Andalusische Zahora. In deze, door de snaren beheerste versie, treden de snaren van het basistrio in dialoog met die van Xia en Huang, die een uniek vangnet vormen voor de zang en keelzang van Raphaël. En of er bruggen geslagen worden met dit nummer dat de cirkel rond maakt. De keelzang komt nogmaals onovertroffen in beeld in een ultieme ‘spook’ track waarmee Raphaël zonder enige begeleiding uitpakt. De vertolkingen zijn een momentopname, gezien de wijze van componeren en arrangeren hen alle ruimte laat om te improviseren.

Dit luisteralbum voor fijnproevers brengen ze uit in combinatie met een kunstboek waarin het project, de oorsprong van, en het verhaal achter het repertoire uit deze bloemlezing heel deskundig toegelicht worden. Ook wordt er ruim aandacht besteed aan de toelichten van het instrumentarium en enkele genres die aan bod komen. Tenslotte biedt dit boek ook de kans om de zandtekeningen van Colette Dedyn (‘De Zandmuze’), die met haar performances de concerten mee inkleurt, in alle rust te (her)bekijken tijdens het beluisteren van de bijhorende magische verhalen.     

www.raphaeldecock.be

Scroll naar boven