![]() |
In 2012, drie jaar na de dood van Ramses Shaffy, verscheen een eerste biografie van hem. Auteur Sylvester Hoogmoed gaf het de titel We zien wel! Het wonderlijke leven van Ramses Shaffy. Het kwam tot meerdere herdrukken. In het voorwoord schreef Liesbeth List: “Alice in Wonderland voelde ik me, dolgelukkig op het podium te mogen staan naast de meest charismatische man van Nederland”.
Op 1 december 2009 stierf deze charismatische Ramses. Op deze tiende herdenkingsdag werd door uitgeverij JEA een nieuw boek uitgebracht, opnieuw van de hand van Sylvester Hoogmoed. Het kreeg de titel Ramses Shaffy 1933-2009 – Door alles heen. Wat een boek! Het is bijzonder mooi uitgeven, op groot formaat (31 bij 24,5 cm) met tal van foto’s. Veel ervan zijn paginagroot weergegeven. Het bevat 266 pagina’s. De uitgever noemt het terecht een ‘fotobiografie’.
De biograaf leert ons Ramses kennen met al zijn talenten, zowel in het theater als op de muziekscène. Het veelvuldig aanhalen van stukken uit recensies in de pers leren dat het niet altijd triomfen zijn geweest. Na enkele solo-pogingen, ook in het Engels, schijnt voor velen het programma Shaffy Chantant, dat startte op 22 oktober 1964, al meteen zijn hoogtepunt te zijn. Het was ook de start van zijn samen zingen met Liesbeth List. Er zouden nog veel theatertournees van dit artiestenduo volgen, maar veel recensenten bleven verwijzen naar het Shaffy Chantant programma. Ook zijn tournee in 1972-1973 met die andere bijzondere zangeres, Liselore Gerritsen, wordt besproken.
Maar Hoogmoed leert ons ook een Ramses kennen die een vat vol onvoorspelbaarheid is geweest. Zijn wispelturigheid en zijn alcoholverslaving worden herhaaldelijk vermeld.
In deze biografie krijgen we ook nieuwe informatie over zijn familie. Vooral over zijn onberekenbare Russische moeder zijn nieuwe feiten te lezen. Het verhaal hoe moeder haar zesjarige Didi (haar koosnaampje voor de kleine Ramses) in Cannes op de trein zette naar Utrecht, waar een tante woonde, inspireert tot het aangrijpende autobiografische lied De trein naar het noorden.
En in het laatste hoofdstuk Leef!, dat handelt over wat er met Ramses’ werk gebeurde in die tien jaar na zijn dood, verschijnt Muriel, een halfzus, ten tonele. Een foto van haar bij Ramses’ graf op Zorgvlied is opgenomen in het boek.
In het deel Nawerk zijn nog een uitvoerige discografie en een lange lijst van toneelstukken, musicals en films waarin Ramses optrad opgenomen. Tenslotte is er ook een kort hoofdstuk gewijd aan Ramses als schilder.
En dan moet er nog vermeld worden dat het boek achterin twee cd’s bevat. Eén cd met 24 nummers kan je een ‘best of’ noemen. De tweede cd bevat 19 nummers, vaak liveversies die niet eerder werden uitgebracht. Onder meer Restons ensemble, een Franse versie van Wij zullen doorgaan is wel heel bijzonder. Het werd in 1975 voor distributie in Frankrijk opgenomen, maar niet uitgebracht. Dit mooie boek met twee cd’s is zijn prijs van € 50,00 meer dan waard.