Jacques Brel – De definitieve biografie
(ISBN 978-90-2155-239-2)
In 2003 schreef René Seghers het omvangrijke Jacques Brel – Leven en liefde. Sinds die tijd kwamen er weer nieuwe gegevens over de beroemde Brusselse zanger boven water. Het verhaal over Brels zoon, de terugblik van de enige echte Marieke – die eigenlijk Marie-Louise heet – en wetenswaardigheden rond de boot Askoy II. Die nieuwe feiten noopten de auteur om de oorspronkelijke biografie grondig te herzien en sterk uit te breiden. Het resultaat verscheen het afgelopen jaar.
De beschouwingen van de biograaf gaan zowel de breedte in, als de diepte. Ondanks die complexe aanpak leest het boek prettig. Jaartallen en chansons vormen de leidraad. Soms onderbreken de korte liedbesprekingen het lopende verhaal wel eens abrupt, maar daarmee wordt de samenhang tussen levensloop en oeuvre wel duidelijk. Tegenspraak en twijfels krijgen een plekje in voetnoten.
De auteur ontpopt zich bij zijn zoektocht als een ware breloloog. Hij houdt daarbij echter steeds voldoende afstand tot zijn onderwerp. Een blinde brelofiel kun je hem dan ook zeker niet noemen. Dat blijkt uit passages waarin hij de wispelturige zanger met zijn eigenaardigheden haarscherp tekent. Zoals bij de buitenechtelijke escapades waar de schrijver terug verwijst naar de ‘idealistische padvinder van weleer’. Seghers verklaart de motivatie van de latere Brel vooral uit verschijnselen en avonturen uit zijn jeugd. De illustratie aan de hand van de liedteksten komt daarbij uitstekend van pas. Zo wordt niet alleen de worsteling om erkenning te krijgen duidelijk, maar klinkt ook Brels slalom tussen naïviteit en cynisme door.
De geschiedenis van de boot waarmee Brel uiteindelijk op Hiva Oa belandde, is een verhaal op zich. Ook al omdat daarin de levensloop van het schip na Brels overlijden uit de doeken wordt gedaan. Het boek sluit af met een disco- en filmografie van de meest gecoverde artiest aller tijden. Vooral dat deel is indrukwekkend, met zijn beschrijvingen en soms uniek fotomateriaal.
Het boek levert een uitstekende mix van voorgrond- en achtergrondverhalen. Ongetwijfeld is het een hele klus geweest om dat alles boven water èn op een rij te krijgen. Toch is de ondertitel, De definitieve biografie, voor dit 512 pagina’s tellende boek een tikkeltje overdreven. Misschien zit het wroeten in de levensloop van de legendarische zanger er nu wel zo’n beetje op. Maar ooit zal er nog wel eens een feit of feitje boven water komen.
Het ware probleem zit hem echter in de covers. Tot medio 2012 zijn die Brel-remakes bijgewerkt. Daarna zijn er al weer diverse nieuwe covers in omloop gebracht en dat zal ook nog wel even doorgaan. Wie dat voor lief neemt, maakt met dit omvangrijke werk een dubbelslag. Het is niet alleen een boeiend boek met fraaie foto’s, maar bovendien een uitstekend naslagwerk.
