Vladimir Vysotski – Instructies voorafgaand aan een buitenlandse reis
(Benerus)
Benerus VZW brengt publicaties over al wat met Rusland en de Nederlanden te maken heeft. Het fonds van Benerus telt 40 titels. Het recentste boek bevat 51 vertalingen van teksten van de Russische zanger Vladimir Vysotski, die in 1980 overleed. Hij was pas 42 jaar oud. De man laat een œuvre na van ongeveer 600 teksten. Vertaler Robert-Jan Henkes (die onder meer ook Bob Dylan en The Beatles vertaalde) noemt hem de Russische Brassens, Brel en Aznavour in één. Mij doet hij vooral aan Brassens denken. Alhoewel zijn liederen niet werden uitgebracht op plaat, circuleerden ze op mini-cassettes, opgenomen tijdens zijn optredens. Ze werden ook mondeling doorgegeven. Die ‘bard van het volk’ was razend populair in zijn land.
Elk jaar nog, op 25 juli – zijn sterfdatum, komen mensen bijeen aan zijn graf. Vysotski zong (zelf noemde hij zijn zang een voordracht met muzikale begeleiding) met veel inlevingsvermogen over zeer verschillende onderwerpen: sport, alpinisme, criminelen, ex-gevangenen, en nog meer. Alles was zo doorleefd, dat het leek of hij het zelf had meegemaakt. Velen geloofden dat hij zelf in de cel had gezeten, maar daar is niets van gebleken. Alleen liederen over drank konden op ervaring berusten. Hij was een gerenommeerd drinkebroer en roker tegelijk.
Bij de Franse platenmaatschappij ‘Le Chant du Monde’ werden nog voor zijn dood elpees uitgebracht. Later werden ze opnieuw uitgebracht als cd. Het boek met vertalingen kreeg de lange titel ‘Instructies voorafgaand aan een buitenlandse reis’ mee, wat tevens de titel is van één van de vertaalde teksten. Als inleiding in het boek schreef Henkes een ballade over ‘het machtige leven en werk van de zelfdestructieve, raspende krakende orakelende bard-grappenmaker-profeet…’. De figuur van Vysotski kan moeilijk korter en krachtiger beschreven worden. Boeiend in het boek zijn de 51 ‘aantekeningen en achtergronden’ achterin het boek, goed voor vijfentwintig pagina’s. Ook nog te vermelden: naast de vertaalde teksten staan de originele teksten in Russisch schrift afgedrukt.
Wie de persoon van Vysotski beter wil leren kennen kan terecht bij Marina Vlady, de Franse actrice met Russische roots, waarmee hij de laatste tien jaar van zijn leven gehuwd was. Zij schreef in 1987 het boek ‘Vladimir ou le vol arrêté’ over haar stormachtige relatie met de zanger. Er verscheen in 1990 bij De Boekerij een Nederlandse vertaling van het boek onder de titel ‘Vladimir of de onderbroken vlucht’. De onderbroken vlucht is de titel van een van Vysotski’s bekendste nummers die Henkes vertaalde als Onafgevlogen vlucht. Als u wilt googelen, weet dan dat de naam van Vysotski net zo goed gespeld wordt als Vissotsky of Vissotski.
Website: http://www.benerus.be/cms/
