 |
The ballad of Shirley Collins
(Earth Records)
Begin dit jaar ging de filmdocumentaire The ballad of Shirley Collins tijdens het Internationaal Film Festival Rotterdam voor het vasteland van Europa in première, met daarbij een muzikale bijdrage van onze eigen Fred Piek. Direct na de vertoning snakte ik al naar een DVD versie om al dat fraais nogmaals op me in te laten werken.
The ballad of Shirley Collins is zeker geen volledige biografie, wel een mooi tijdsdocument over één van de belangrijkste Britse zangeressen en verzamelaars in de Britse folkhistorie. De film begint met beelden van een traditioneel feest in haar woonplaats (the Green Jack), die ook de documentaire afsluiten. Daartussenin volgt een overzicht van Collins levensverhaal. Van de reis met Alan Lomax naar Amerika, waar zij uitgebreid veldwerk verrichtten. Die beelden zijn niet authentiek, maar quasi. De opnamen, vaak in zwart wit en gedigitaliseerd verouderd, zijn uitstekend nagespeeld aan de hand van aantekeningen – ook auditief – van Collins. Pas aan het eind wordt duidelijk dat het geen overgeleverde beelden zijn.
Wel zijn de geluidsfragmenten authentiek. Collins’ carrière terug in Engeland, met zus Dolly en de grootse elpee Anthems in Eden, komt aan bod, tot aan haar huwelijk met Ashley Hutchings, de Albion band en de reden dat zij later het actief musiceren vaarwel zei. Er zijn leuke scènes met fans, collegamuzikanten en met name bewonderaar en Collins verzamelaar David Tibet. Die doet een fraaie uitspraak over de muziek van de grand dame: ‘Jouw muziek was echt. Niet gemaakt. Het was jij en niet opgeklopt’. Die benadering, dat het om het lied gaat en niet over de interpretatie komt diverse keren naar boven.
Een leuke anekdote is ook de angst die Collins had toen ze naar Amerika ging. Ze was niet bang voor de reis, de omstandigheden – als jong meisje nog alleen met een oudere man – maar voor de immigratiedienst, waar ze moest verklaren dat ze geen contact of kennis had met de communistische partij. ‘Ik heb toen een beetje gelogen’. Ontroerende momenten zijn de gesprekken die ze heeft met psychiater John Tully over haar stemverlies, een gevolg van het overrompelende gebroken relatie met Hutchings. Ze brengt dat in contact met haar jeugd, waar haar vader haar in de tienerleeftijd verliet. ‘Mijn ervaring is dat mensen mij verlaten. Ik verlaat hen niet. Dat doet inbreuk op je vertrouwen’ Het is een rode draad door haar leven heen.
Een ander ontroerend moment is als Ian Kearey haar een reproductie van het Dolly Collins pijporgeltje voor de eerste keer demonstreert. De documentaire wordt min of meer afgesloten met de opnamen voor haar comeback cd Lodestar, die geheel werd opgenomen in haar woonkamer. Aardig om te zien hoe dat proces en de overwinning van haar stemproblemen verlopen. In de extra’s vind je onder andere nog een fragment van het eerste live concert, de promotievoorstelling van Lodestar, waar na bijna veertig jaar Collins op hoge leeftijd het publiek wint dat ze zo lang kwijt was. Een oprecht en prachtig verfilmd eerbetoon deze The ballad of Shirley Collins.
Er is eveneens een soundtrack verkrijgbaar met de volledige nummers uit de film.
