Bouger le monde
(Crammed Discs)
Wie de eerste cd Très, très fort van Staff Benda Bilili kent (zie NFS 127), keek uit naar een tweede cd van de groep. Die is er nu en hij beantwoordt aan de verwachtingen. Ook deze Bouger le monde is een cd die in de hele wereldmuziekscène aandacht krijgt en lof oogst. Hij is opnieuw uitgebracht op het Brusselse label Crammed Discs, met Vincent Kenis als producer.
Deze muziekgroep uit de Congolese hoofdstad Kinshasa die bijna uitsluitend uit gehandicapten bestaat, kreeg in de voorbije drie jaar een wereldwijde bekendheid en waardering. Ontdekt als straatmuzikantengroep in de buurt van de verwaarloosde zoo in Kinshasa, hebben ze in de voorbije jaren op alle grote podia in de wereld opgetreden. De Franse kineasten Renaud Barret en Florent de la Tullaye, die in Parijs het filmproductiehuis ‘Belle Kinoise’ hebben dat zich toelegt op het maken van films over bijzondere mensen in Kinshasa, draaiden tussen 2004 en 2009 een film over deze muzikanten en hun pijlsnelle succes na het verschijnen van hun eerste cd in 2009. Toen de kineasten de groep gehandicapte muzikanten ontdekten waren zij erg verrast door de rijkdom van hun muziek.
Ze spraken de Belgische producer Vincent Kenis, een bijzonder kenner en producer van Congolese muziek, hierover aan. Zo werd in 2009 een eerste cd van Staff Benda Bilili uitgebracht. De film Benda Bilili! werd op 13 mei 2010 voor het eerst vertoond op het Festival van Cannes in de sectie ‘La Quinzaine des Réalisateurs’. De groep trad er ook op. Op deze tweede cd is de groep licht gewijzigd. Onder meer een bijzonder gitarist, Amalphi, kwam zich bij de groep vervoegen en ook percussionist Roger, die kort na de opnames van de eerste cd de groep verliet, maakt er weer deel van uit. De opnames gebeurden dit keer niet in de open lucht van de zoo, maar in de Renapec Studio, waar ook Franco en Papa Wemba cd’s hebben opgenomen. Niet alleen dat maakt de kwaliteit van deze cd beter dan die van de eerste, ook het samenspel van de groep en de zang door verschillende leden – hetzij solo, hetzij als groep – klinkt beter. De opgedane ervaring bij optredens heeft duidelijk haar sporen in positieve zin achtergelaten. Een bijzondere vermelding mag er weer zijn voor de jonge Roger Landu, nauwelijks twintig jaar en enkele decennia jonger dan de andere groepsleden. Die jongen maakte zijn eigen instrument dat hij de naam ‘satonge’ gaf. Met een groot metalen melkpoederblik, een stuk elektriciteitsdraad als enige snaar en een gebogen stok vervaardigde hij het instrument. Een door Kenis ingebouwde versterker laat de klank van dat instrument voldoende klinken om niet verloren te gaan in de levendige muziek van de groep. We horen geregeld hoe virtuoos Roger zijn satonge bespeelt. Het Engelse blad ‘Songlines’ noemt hem de Jimi Hendrix van het éénsnaarinstrument.
De liederen van Staff Benda Bilili dragen vaak een boodschap uit. In Bilange bijvoorbeeld vraagt een grootmoeder haar kleinkinderen wat ze in de stad, waar ze geen eigen woning hebben en hun voedsel moeten kopen, te zoeken hebben. Hier in het dorp heb je maar het veld te bewerken om voldoende te eten te hebben. In Kuluna roepen ze jonge straatbendes op om niet te stelen, maar de raad van de ouderlingen op te volgen. Ook zinspelingen op hun handicap die hen niet minder verstandig maakt zijn weer aan de orde. Alle mensen zijn gelijkwaardig is het motief van Staff Benda Bilili.
Wie ook maar een beetje in Afrikaanse muziek geïnteresseerd is kan niet om deze Bouger le monde heen. En met zo’n muziek kan je niet anders dan ook zelf in beweging komen.
