De ‘niet bij de pakken neerzitten blues’ van The Matthews Baartmans Conspiracy
Er is een Covid19 pandemie, zelfs een lockdown waardoor je als muzikant niet de hort op kunt. Niet je ding kunt doen waar je goed in bent. Geen klaterend
applaus, niet lekker te keer gaan op een podium weegt voor een creatieve muzikant wellicht zelfs zwaarder dan de gemiste inkomens. Daarmee werden ook Iain Matthews en Bart Jan Baartmans geconfronteerd. Maar stilzitten was er voor de heren niet bij. Als het niet kan zoals het meestal gaat, dan moet het maar zoals het kan lijkt de geslaagde omdenk actie van het duo.
Dit jaar verscheen een duo-plaat van Matthews en Baartmans onder de (groeps)naam The Matthews Baartmans Conspiracy. Distant chatter bevat 10 songs, aangevuld met de EP Close call met nog eens 7 liedjes, die werden geschreven en opgenomen tijdens de pandemie. Persoonlijke liedjes over de beperking die de lockdown met zich mee bracht, maar ook verwondering, zelfs enige boosheid over hoe de samenleving met de situatie omgaat en toch ook hoop en verwachtingen. De teksten van de hand van Matthews, die Baartmans vervolgens op muziek zette.
‘We hadden net de laatste Matthews Southern Comfort plaat New mine uit. De plannen om te toeren vielen in duigen. Het project The Matthews Baartmans Conspiracy ontstond door de behoefte om liedjes te blijven schrijven. Iain stuurde teksten op en vroeg me daar de muziek bij te componeren. Zo ontstond een intensieve samenwerking die leidde tot de opname van nieuwe creaties. Op het moment dat er weer voorzichtig geprogrammeerd werd, waren de omstandigheden niet optimaal. Er werd safe geprogrammeerd, logistiek was het met z’n tweeën wat makkelijker en dat paste binnen de beperkte budgetten.’
Desondanks opmerkelijk als twee heren uit een viermansformatie een project als duo doen.
‘Onze samenwerking dateert al vanaf 2005, toen we met Matthews Southern Comfort Kind of men opnamen. Die plaat is blijven liggen tot 2010, maar we deden in eerste instantie al een tour met z’n tweeën in Engeland. Iain werkte toen met Egbert Derix, maar bij gelegenheid speelden ook wij als duo’.
Het bijt elkaar niet volgens Baartmans:
‘Bij Matthews Southern Comfort is het zoeken naar een klank voor 4 personen, waarin ruimte is voor de piano van Bart (De Win), de blend met zang van Eric (Devries) en Iain en de elektrische gitaar van mij. Binnen die sound ga je op zoek naar het avontuurlijke. Als duo heb je wat meer creatieve speelruimte. In alle gevallen is Iain niet alleen de bandleider, maar tevens onderdeel van het team, waardoor we niet als begeleidingsband van de zanger functioneren. Het is meer organisch dan dat. We dragen alle vier bij aan de composities.’
In de samenwerking tussen Matthews en Baartmans heerst een gezonde vorm van uitdaging, waarbij ze beiden nog beter worden dan dat ze al waren. ‘Iain kan heel veel muziek horen, maar hij kan het niet altijd componeren. Hij is beperkt qua begeleiden. Om herhaling te voorkomen zoekt hij muzikanten buiten zijn harmonische comfortzone, naar melodische en ritmische variaties. De drive om uit een ander vaatje te tappen. Dat is ook een kwaliteit. Ik kreeg teksten zonder verdere informatie. In de tekst van iemand anders ritme en melodie zoeken is heel anders dan wanneer je het zelf schrijft. Het uitgangspunt is anders. Ik moest in die teksten duiken: is dit scherp bedoeld? Of juist mild. Boos, ironisch?. Dat was een uitdaging. Bij de demo’s heb ik ze zelf ingezongen. Je moet toch horen hoe een en ander klinkt. Dat heeft mijn zangontwikkeling goed gedaan.’
De liedjes op Distant chatter zijn gelinkt aan de Covid19 periode. Maar hoe is de houdbaarheidsdatum daarvan na een pandemie?
‘Daar ben ik niet bang voor. Die songs zijn een poging om te reflecteren en om te gaan met iets dat erg ingrijpend is. Het gaat deels over persoonlijke tegenslag, maar geeft ook mogelijkheden. Hoe verwerk je het, buig je het om. Het is troostrijk en prikkelend. Dat is wat kunst is. En je publiek is ook aan het bespiegelen. Die liedjes passen daarin. Het is een algemenere en bredere kijk dan alleen corona. Het is een soort blues: reageren op je omgeving’.
Het geluid op zowel de Matthews Southern comfort platen als op de Matthews Baartmans Conspiracy is doordrenkt met wat je kunt noemen ‘de studio Wild verband sound’. Qua geluid en sfeer heeft het iets van Steely Dan.
‘Dat hoor ik vaker, maar het is volstrekt onbewust. Ik ben geen strakke fan van de band. Het zit hem waarschijnlijk in de akkoorden en de melodieopbouw. We putten kennelijk uit vergelijkbare bronnen. Iain en ik hebben een zwak voor het geluid van de Fender Rhodes, de scherpe koortjes en dan die elektrische gitaar er overheen. Een mengelmoes van jazz en roots.’
The Matthews Baartmans Conspiracy is geen eenmalig project. Er zal ooit een voortzetting volgen. Zo ook die andere band. Enthousiast praat Baartmans op het eind over de komende Matthews Southern Comfort schijf, die begin volgend jaar zal uitkomen en The Woodstock album is getiteld.
‘We hebben alle vier daaraan bijdragen en arrangementen geleverd. Het is meer een bandplaat. Het thema is songs die allemaal op het Woodstockfestival hebben geklonken. Liedjes waar we als band iets mee konden en niet alleen beperkt tot de singer-songswriters die daar optraden.’
En voor wie het nog niet wist: het lied Woodstock van Joni Mitchell waarmee Iain Matthews in 1970 een nummer één notering in de hitlijsten scoorde en sindsdien met hem vergroeid is, staat niet op dat komende album. Mitchell schreef het lied tijdens het festival waar ze zelf niet optrad….
Speellijst voor de komende weken:
Vrijdag 07 oktober 2022 De Wegwijzer, Nieuw en St. Joosland
Zaterdag 15 oktober 2022Theater Karroessel, Geleen
Zaterdag 19 november 2022 Nic Jonk, Grootschermer
Zondag 4 december 2022 Bel Arte, Venlo
