We will never die
(The Lollipop Shoppe LSCD021)
Wie kent ze nog: Yat-Kha uit Tuva. Eind vorige eeuw waren ze top of the bill in de Wereldmuziekscene. Ook, of vooral, in Nederland kende de formatie een ruime bekendheid. Het excentrieke is vervaagd, wat blijft is de diep grommende stem van frontman Albert Kuvezin. Zijn exceptionele zware keelzang is het handelskenmerk van de formatie die op dit nieuwe album slechts bestaat uit Kuvezin (gitaar, percussie, khomuz en zang) en trouwe maat Sholban Mongush (de tweesnarige paardenviool igil en koorzang).
De teksten zijn ofwel traditioneel, waarvan enkele afkomstig van Tuvaanse shamaans, eigen teksten van Kuvezin of hedendaagse gedichten, maar allen muzikaal vorm gegeven door de frontman. Een van de mooiste nummer is de ballad UmyValsya Nochyu na dvore, fraai gezongen en knap samenspel tussen Kuvezin en Mongush. Met name diens lyrische spel op de igil komt hier volledig tot zijn recht. De imponerende Kuvezin is dus vooral gekend vanwege zijn brommende vocalen, maar op deze cd, vol met transparante tracks etaleert hij zich wel degelijk als gitarist.
De instrumental Ak-Orak spreekt boekdelen. Overbodig vind ik de daaropvolgende track, een in het Engels gezongen bewerking van Solitude, oorspronkelijk van Black Sabbath. Maar luister vooral naar On the path – alleen de titel is in het Engels – als je een onvervalste Tuvaanse blues wilt horen. Een tweede cover, George Harrison’s While my guitar wheeps, is beter geslaagd en Kuvezin moet hier vocaal alles uit de kast halen om de verschillende octaven te halen.
Toch hoor ik liever origineel werk van Yat-Kha, of ze nu van de shamaan of van de brombeer afkomstig zijn.